Socijalno uključivanje se definiše kao proces koji omogućava da oni koji su u riziku siromaštva i socijalne isključenosti dobiju mogućnost i sredstva potrebna za puno učešće u ekonomskom, društvenom i kulturnom životu i postizanje životnog standarda i blagostanja koji se smatraju osnovnim u društvu u kojem žive. Socijalna uključenost osigurava veće učešće građana u donošenju odluka koje utiču na njihove živote i ostvarenje osnovnih prava.
Socijalno isključivanje je na nivou zemalja članica EU definisano kao proces kojim određeni pojedinci bivaju potisnuti na margine društva i sprečeni da svojim punim kapacitetima učestvuju u društvenim odnosima i tokovima zbog siromaštva ili nedostatka osnovnih znanja i mogućnosti za doživotno učenje, ali i zbog diskriminacije. Tako pojedinci i/ili grupe stanovništva bivaju udaljeni od mogućnosti za zaposlenje, ostvarivanje prihoda i mogućnosti obrazovanja, kao i od uključivanja i učešća u društvenim mrežama i aktivnostima u zajednici. Isključeni pojedinci i/ili grupe imaju nedovoljan i neadekvatan pristup institucijama, organima vlasti i procesima donošenja odluka.
Siromaštvo je definisano kao višedimenzionalni fenomen koji, pored nedovoljnih prihoda za zadovoljenje životnih potreba, podrazumeva i nemogućnost zapošljavanja, neodgovarajuće stambene uslove i neadekvatan pristup socijalnoj zaštiti, zdravstvenim, obrazovnim i komunalnim uslugama. U ostale ključne aspekte siromaštva ubrojani su i neostvarivanje prava na zdravu životnu sredinu i prirodna bogatstva, pre svega na čistu vodu i vazduh.
Pogledajte detaljnije podatke o siromaštvu i saznajte više o merenju siromaštva na sledećim stranicama:
- Teorijski koncepti merenja siromaštva i socijalne isključenosti
- Merenje socijalne isključenosti i siromaštva u Srbiji
- Ko su siromašni u Srbiji?
- Apsolutno siromaštvo
- Relativno siromaštvo
- Relativno siromaštvo – pregled indikatora po godinama
- Administrativno siromaštvo – siromaštvo po zakonskim kriterijumima
- Nejednakost
- Materijalna deprivacija
- Lica pod rizikom siromaštva ili socijalne isključenosti (RSSI)
- Opšti kontekst ekonomske i socijalne politike
Publikacije na temu statistike siromaštva:
- Treći nacionalni izveštaj o socijalnom uključivanju i smanjenju siromaštva u Republici Srbiji za period 2014-2017. godine
- Decilna raspodela potrošnje i prihoda u Srbiji u periodu od 2006. do 2018. godine
- Praćenje socijalne uključenosti u Republici Srbiji – Treće dopunjeno izdanje (zbirna publikacija)
- Siromaštvo u Republici Srbiji 2006-2016. godine – revidirani i novi podaci
- Ocena apsolutnog siromaštva u Srbiji u 2019. godini
- Analiza dohotka najsiromašnijih decila stanovništva Srbije: Fokus na poljoprivredu
- Merenje siromaštva – teorijski koncepti, stanje i preporuke za Republiku Srbiju
- Prvi nacionalni izveštaj o socijalnom uključivanju i smanjenju siromaštva u Republici Srbiji
- Drugi nacionalni izveštaj o socijalnom uključivanju i smanjenju siromaštva u Republici Srbiji
- Blog o siromaštvu autorke Biljane Mladenović
Korisni linkovi:
- Podaci o socijalnim davanjima dostupni su na sajtu Ministarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja
- Socijalni profil opština
- Baza podataka o prihodima i uslovima života u EU i Srbiji
- Baza podataka o rashodima za socijalnu zaštitu u EU i Srbiji
- Baza podataka anketa o potrošnji domaćinstava u EU