Tim za socijalno uključivanje i smanjenje siromaštva

Zemlje regiona u prethodne dve godine nisu ostvarile pomak u približavanju nivoa ekonomske aktivnosti i blagostanja stanovništva proseku EU, pokazali su podaci evropske statističke službe Eurostat. U slučaju Srbije, bruto domaći proizvod po stanovniku u 2013. je bio 2,8 puta niži od evropskog proseka, dok je stvarna potrošnja po stanovniku, kojom se meri standard stanovništva, niža za skoro dva i po puta. Najbogatije zemlje EU su Luksemburg i Nemačka, a najsiromašnije Bugarska i Rumunija.

Srbija je po BDP-u po stanovniku na 36% evropskog proseka, što je blag pomak u odnosu na 2011. kada je bila na 35% proseka, dok je po stvarnoj potrošnji po stanovniku na 43%, bez pomaka. Srbija je na sadašnjem nivou bila i 2008. godine.

U regionu najbolje stoji Crna Gora, sa BDP-om od 42% evropskog proseka i potrošnjom po stanovniku od 52%.

Sledeća je Srbija, a zatim Makedonija sa BDP-om po stanovniku od 35% i potrošnjom od 41%.

Na začelju su i dalje Bosna i Hercegovina, sa 29% proseka po BDP-u i 38% po potrošnji, i Albanija sa 30% proseka po BDP-u i 36% po potrošnji po stanovniku.

BDP po stanovniku se, kao pokazatelj ekonomskih aktivnosti u poređenju sa brojem stanovnika, često se koristi kao merilo bogatstva društva. Eurostat koristi podatke usaglašene sa paritetom kupovne moći, kako bi se poredile različite zemlje.

Stvarna pojedinačna potrošnja je, kako navode u Eurostatu, bolji pokazatelj standarda, budući da uključuje sva dobra i usluge koje su pojedinci potrošili, nezavisno od toga da li su za njih platila domaćinstva, država ili neprofitni sektor. Time se u procenama briše razlika između zemalja sa različitim zdravstvenim i obrazovnim sistemima.

Zemlje regiona su i dalje po ovim pokazateljima manje razvijene i od najsiromašnijih članica EU, Bugarske i Rumunije.

Najbogatiji Luksemburg, najsiromašnija Bugarska

Među članicama EU ubedljivo prvo mesto drži Luksemburg, sa BDP po stanovniku 2,64 puta višim od proseka EU i stvarnom potrošnjom većom za 38 procentnih poena. Na visok BDP Luksemburga, međutim, utiču radnici koji nisu stanovnici te zemlje. Mnogo ih je, povećavaju na BDP, ali se ne računaju kao stanovnici kada se obračunava BDP po stanovniku, tako da ovaj pokazatelj treba staviti u taj kontekst.

Redosled zemalja sličan je kao i dve godine ranije. Tako Austrija, Nemačka, Švedska, Holandija, Irska, i Danska imaju BDP po stanovniku između 20 i 30% viši od proseka, a Belgija i Finska između 10 i 20% viši. Najbliži proseku su Velika Britanija sa BDP-om po stanovniku 6% višim i Italija sa 2% nižim od proseka.

U samom dnu su Bugarska sa 47% evropskog proseka i Rumunija sa 54%, a slede Hrvatska sa 61% i Mađaraka sa 67%.

U svim zemljama regiona potrošnja po stanovniku je bliža proseku EU nego BDP po stanovniku. Raskorak ide do 10 procentnih poena u Crnoj Gori, a najmanji je u Makedoniji i Albaniji, po šest procentnih poena.

U EU osam zemalja sa najvišim BDP po stanovniku ima manju potrošnju po stanovniku u odnosu na prosek.

U zemljama u kojima je potrošnja viša od BDP-a po stanovniku raskorak u EU ide do 7 procentnih poena, koliko iznosi u Velikoj Britaniji i Grčkoj.

Napisao: S.V., preuzeto sa www.euractiv.rs